De Orde van Vrijmetselaren in Nederland neemt geen standpunt in als het gaat om de situatie in bijvoorbeeld Ukraïne en het Midden-Oosten. Waarom niet?
De vrijmetselarij neemt vaak geen publiek politiek standpunt in over actuele conflicten zoals die in Ukraïne of het Midden-Oosten. De vrijmetselarij streeft namelijk naar neutraliteit in politieke en religieuze kwesties. Dit doet zij met name en vooral om broederschap te bevorderen tussen leden met uiteenlopende opvattingen, zonder verdeeldheid te zaaien. En van politieke standpunten is maar al te goed bekend, dat ze polariserend - kunnen - werken en de eenheid binnen de broederschap ondermijnen.
Daarnaast richt de vrijmetselarij zich vooral op persoonlijke groei, morele ontwikkeling, en het bevorderen van universele waarden zoals broederschap, rechtvaardigheid en waarheid. Ik heb wel eens horen zeggen, dat vrijmetselaren hun rol meer zien in het sociaal-maatschappelijk versterken van de mens áchter de mens, dan in politieke betrokkenheid.
Dan geldt nog het gegeven dat de vrijmetselarij een broederschap is die de wereld omspant, met respect en acceptatie van de verschillen in jurisdicties. Vrijmetselaarsloges bestaan wereldwijd, in landen met zeer uiteenlopende politieke en culturele situaties. Het innemen van een standpunt over internationale conflicten kan moeilijk zijn omdat leden verspreid zijn over gebieden met verschillende belangen en opvattingen. Openlijk standpunten innemen over gevoelige geopolitieke kwesties kan dan leiden tot sociaal-maatschappelijke controverse of conflicten binnen de loge(s). Door neutraal te blijven wordt de focus op broederschap en respect behouden.
Kortom, de vrijmetselarij kiest doorgaans voor een neutrale houding bij politieke conflicten om haar interne eenheid te bewaren en zich te blijven richten op haar kernwaarden van persoonlijke en morele ontwikkeling.
En toch…
Juist omdat vrijmetselaren zich richten op de kernwaarden van persoonlijke en morele ontwikkeling, is hun stem van waarde. Zij kunnen namelijk allen wijzen op de bron van die stem, zijnde de vrijmetselarij. En wat die vrijmetselarij voorstaat wordt schitterend verwoord in dat ene en eerste, alleszeggende artikel van de Ordegrondwet zoals de Orde van Vrijmetselarij in Nederland kent: ‘Een vrijmetselaar is een vrij man van goede naam, die is ingewijd in een tot de Orde behorende loge, dan wel in een loge die werkt onder een door de Orde erkende Grootloge. Hij werkt, samen met andere vrijmetselaren, met behulp van symbolen en rituelen aan zijn persoonlijke vorming. Deze symbolen en rituelen zijn door de traditie gegeven; zij worden door de vrijmetselaar naar eigen inzicht geïnterpreteerd. De gezamenlijke arbeid stimuleert hem ook naar vermogen bij te dragen aan een betere samenleving. De vrijmetselaar zoekt op wat mensen verbindt en tracht weg te nemen wat hen verdeelt, opdat het ideaal van een allen verbindende broederschap gestalte kan krijgen. Daarbij aanvaardt hij een persoonlijke verantwoordelijkheid ten opzichte van de wereld, die hij ziet als een te voltooien bouwwerk waarvan ieder mens een levende bouwsteen is. Hij verricht die arbeid in het licht van een hoog beginsel, symbolisch aangeduid als ‘Opperbouwmeester des Heelals’. De vrijmetselaar erkent de hoge waarde van de menselijke persoonlijkheid, de gelijkwaardigheid van alle mensen, ieders recht om zelfstandig te zoeken naar waarheid en ieders verantwoordelijkheid voor zijn doen en laten.’
Dát artikel uit de grondwet van de Orde van Vrijmetselaren in Nederland, díe ene alleszeggende (!) tekst steevast publiekelijk uitdragen, dát is de stem van de vrijmetselarij als het gaat om bijvoorbeeld Ukraïne en het Midden-Oosten!
De Orde van Vrijmetselaren in Nederland moet die stem dan wél publiekelijk duidelijk laten horen...
Toch?
Reactie plaatsen
Reacties
'Een vrij man van goede naam': dat houdt in dat er een maconnieke ondergrens is qua 'neutraliteit': om vrijmetselarij mogelijk te maken is een Orde gehouden te werken aan een vrije samenleving. In een autoritaire staat moet de vrijmetselaar immers kiezen tussen het vrije woord en daad en dus als consequentie clandestiniteit of collaboratie ,daarmee verzakend de opdracht als vrijmetselaar: ' ieders recht om zelfstandig te zoeken naar waarheid en ieders verantwoordelijkheid voor zijn doen en laten.’