Al eerder heb ik hierover willen bloggen. Een nieuwsbrief van de Beweging Veronruste Broeders (BVB) en de reactie daarop van de Orde van Vrijmetselaren komen dan tussenbeide. Maar nu dan tóch!
Wie de Canarische Eilanden bezoekt kan sinds oktober op Tenerife tegenwoordig een uitstapje maken naar de geheel gerestaureerde historische vrijmetselaarstempel in Santa Cruz de Tenerife. Dit belangrijke onderdeel van het cultureel erfgoed van de Spaanse vrijmetselarij, is gelegen aan de ‘Calle San Lucas - San Lucasstraat’. Het is tussen 1899 en 1902 opgericht voor de loge 'Añaza' en wordt beschouwd als het meest verfijnde voorbeeld van een vrijmetselaarstempel in Spanje en staat symbool voor de vrijmetselarij vóór het tijdperk van Franco.
De ‘Templo Masónico de Santa Cruz de Tenerife - Maçonieke Tempel van Santa Cruz de Tenerife’ bevindt zich in het bruisende hart van deze havenstad. Dit architectonische juweel is een must-see voor iedereen die geboeid is door de vrijmetselarij of simpelweg geïnteresseerd is in unieke locaties.
De oorsprong van de wondermooie vrijmetselaarstempel in Santa Cruz de Tenerife gaat terug tot het einde van de 19e eeuw. De goed-geïnformeerde vakantiereiswebsite mycityhunt.nl laat daarover uitvoerig lezen:
'De eerste steen wordt gelegd in 1899 en de tempel is ontworpen door de getalenteerde lokale architect Manuel de Cámara y Cruz. Hoewel de bouw van de tempel meer dan 20 jaar duurt, wordt het interieur begin 20e eeuw voltooid, waardoor het kon worden ingewijd en gebruikt door de loge ‘Añaza’. Deze loge, opgericht op 8 augustus 1895, wordt al snel de belangrijkste vrijmetselaarswerkplaats op de Canarische Eilanden in de 20e eeuw en speelt een cruciale rol in de reorganisatie van de vrijmetselarij op de Canarische Eilanden.’
'De bouw van de tempel is een werk van liefde, gefinancierd door de loge 'Añaza'. Het oorspronkelijke budget is 15.000,00 peseta's, maar de uiteindelijke kosten stijgen tot 20.008,00 peseta's. Het gebouw is niet alleen een plaats van aanbidding en ritueel, maar dient ook de gemeenschap. De loge 'Añaza' richt een gratis educatief centrum op, de 'Añaza School', en verkoopt zelfs het huidige Ireneo González Training Center aan de gemeente voor een symbolische prijs, op voorwaarde dat het gratis onderwijs blijft bieden.’
'De 'Templo Masónico de Santa Cruz de Tenerife' is een opvallend voorbeeld van vrijmetselaarssymboliek en architectonische grandeur, voornamelijk geïnspireerd door Egyptische motieven. De gevel is een lust voor het oog, met zijn 3 onderscheidende secties. Het centrale gedeelte heeft 2 kolossale zuilen met gladde schachten en palmbladkapitelen, die een groot 3-hoekig fronton ondersteunen. Dit fronton toont het Alziend Oog, een voorstelling van het Opperwezen of de Grote Architect van het Universum in de vrijmetselarij.’
'Aan weerszijden van de centrale zuilen staan 4 sfinxen, elk liggend op de buik en versierd met een claft, een traditionele Egyptische hoofdbedekking. Deze sfinxen zijn gebeeldhouwd door de gerenommeerde kunstenaar Guzmán Compañ Zamorano. De hoofdingang is ingewikkeld uitgehouwen met geometrische patronen, en erboven is de latei versierd met palmbladeren en een zonneschijf met adelaarsvleugels, die Horus symboliseren, de Egyptische god van de lucht. Het gebouw rust op een stevige basis, bekend als een stereobaat, wat bijdraagt aan zijn imposante aanwezigheid.’
‘Bij binnenkomst in de tempel worden bezoekers verwelkomd door een vestibule die leidt naar de grote zaal, bekend als de Salón de Tenidas. Deze zaal is een wonder van ontwerp, met een mozaïekvloer, reliëfkolommen en een verhoogde ruimte die ooit de kamer overzag. Hoewel de oorspronkelijke fresco's op het plafond wit zijn overgeschilderd en de houten structuur nu bedekt is door een vals aluminium plafond, straalt de ruimte nog steeds een sfeer van plechtigheid en grandeur uit.’
'Een van de meest intrigerende kenmerken van de tempel is de Kamer van Reflectie, de Donkere Kamer dus, gelegen in de kelder. Deze kamer is namelijk uitgehouwen uit een natuurlijke vulkanische buis. Op de 2e verdieping kunnen bezoekers de Banketzaal verkennen, die een blik biedt op de sociale aspecten van het vrijmetselaarsleven. De bovenste verdieping herbergt verschillende kamers die ooit voor verschillende doeleinden door de logeleden werden gebruikt.’
De geschiedenis van de tempel krijgt een donkere wending op 15 september 1936, als het Franco-regime het confiskeert. Ook de archieven van de loge ‘Añaza’ worden dan in beslag genomen; ze maken nu deel uit van de Burgeroorlogsectie van het Nationaal Historisch Archief in Salamanca.
Onder het Franco-regime wordt de vrijmetselaarstempel in Santa Cruz de Tenerife voor verschillende doeleinden gebruikt. Bijvoorbeeld als magazijn voor de militaire apotheek en later zelfs voor de huisvesting van soldaten en hun paarden, tot het uiteindelijk in 1990 de deuren sluit.
In 2001 verkoopt de Spaanse regering het gebouw aan de gemeente Santa Cruz de Tenerife voor bijna zo’n 500.000,00 euro. Na jaren van verwaarlozing en verval start in november 2021 een restauratieproject, geleid door de burgemeester van de stad, José Manuel Bermúdez, en architect María Nieves Febles. Met een budget van zo'n 8 miljoen euro moet de restauratie de voormalige glorie van de vrijmetselaarstempel herstellen, binnen 2 jaar. Het worden er 4.
Wat de historische betekenis van de 'Templo Masónico de Santa Cruz de Tenerife' betreft, in 2007 wordt deze uitgeroepen tot een 'Cultureel Belangrijke Plaats'. Geen 'ouwe meuk' dus! En in 2023 krijgt het de eretitel van 'Monument voor Historische Herinnering' door de regering van de Canarische Eilanden toegekend, die het ziet ‘als een gedenkteken voor de slachtoffers die door het Franco-regime zijn vervolgd, zowel vrijmetselaren als niet-vrijmetselaren.’
Ik ben er eens geweest. In de ‘Calle San Lucas’ in die levendige en trotse havenstad Santa Cruz de Tenerife. In 2023, samen met een dierbare Spaanse vriend, tijdens de restauratie in volle gang. Geloof me, deze vrijmetselaarstempel is een bestemming die zonder meer een grote en blijvende indruk achter laat. Daarom ook deze blog.
Reactie plaatsen
Reacties